کلاف پیچیده پرمصرف‌ها؛ قیمت برای مشترکان پرمصرف گاز واقعی می‌شود؟
## بحران کمبود گاز، چالش جدی برای زمستان پیش رو
زمستان امسال با هشداری جدی در زمینه ناترازی گاز آغاز شده است. اخیرا مدیرعامل شرکت ملی گاز از کمبود 260 میلیون متر مکعب گاز در روز خبر داده است. این مشکل سالانه گریبانگیر کشورمان است، اما پیش بینی های هواشناسی از زمستانی سرد خبر می دهد که مصرف گاز را دو چندان خواهد کرد. در این شرایط، ناترازی گاز احتمالا به 300 میلیون متر مکعب در روز خواهد رسید و مشخص نیست شرکت ملی گاز چه راهکارهایی را برای تامین گاز بخش خانگی و سایر بخش ها در نظر گرفته است.
برخی معتقدند تنها راه حل افزایش تعرفه های پلکانی است، اما این موضوع با مخالفت بسیاری از اقشار جامعه روبرو است. برخی دیگر بر ضرورت سرمایه گذاری دولت در پروژه های ذخیره گاز و ارائه تسهیلات به خانوارها و صنایعی که از تجهیزات قدیمی استفاده می کنند تاکید می کنند.
در همین راستا، دولت سیزدهم در سال گذشته طرح جایگزینی بخاری های با راندمان بالا را به اجرا گذاشت. با این حال، محدودیت در تامین گاز برای پتروشیمی ها و صنایع، ضررهای اقتصادی زیادی را به کشور تحمیل خواهد کرد، از جمله کاهش ارزآوری.
**اهمیت گاز برای پتروشیمی ها، راه حلی نو برای صرفه جویی**
گاز علاوه بر تامین گاز خانگی، برای صنایع پتروشیمی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. صنعت پتروشیمی ده تفاهم نامه با وزارت نفت به امضا رسانده است که در صورت تحقق، 8 میلیارد دلار سرمایه گذاری در میادین گازی صورت می گیرد و 200 میلیون متر مکعب به ظرفیت گاز کشور اضافه می شود.
در طرح جدیدی که با بانک مرکزی توافق شده، قرار است به صورت پایلوت در دو استان کرمانشاه و خراسان اجرا شود. در این طرح، اگر مشترکان خانگی در فصل سرد سال نسبت به سال گذشته صرفه جویی داشته باشند، گاز صرفه جویی شده به قیمت خوراک پتروشیمی خریداری می شود و این پول به جیب مردم می رود.
این طرح مشترکان را به صرفه جویی تشویق می کند. در صورت موفقیت، این طرح در تمامی استان های سردسیر کشور اجرا خواهد شد.
**بازدارندگی مشترکان بدمصرف با راهکارهای قیمتی**
یکی از راهکارهایی که می تواند مشترکان پرمصرف را به سمت صرفه جویی سوق دهد، سیاست های قیمتی است. سال گذشته 4 همت از 8 همت درآمد شرکت ملی گاز از محل گاز خانگی و تجاری به مردم پاداش صرفه جویی پرداخت شد. اما انتظار می رود مشترکان بدمصرف، به ویژه دهک های 8 تا 10 جامعه، قیمت واقعی گاز را پرداخت کنند.
صنایعی مثل فولاد، سیمان و پتروشیمی که از درآمد بالایی برخوردار هستند، باید قیمت واقعی گاز را پرداخت کنند. در سال های گذشته، این صنایع مقاومت شدیدی در برابر افزایش قیمت گاز از خود نشان داده بودند.
**تعرفه های پلکانی، راه حلی برای کنترل مصرف؟**
سال گذشته، در تعرفه های ابلاغی، تعرفه مشترکان کم مصرف (سه پله اول) تغییری نکرد و صرفا تعرفه مشترکان پر مصرف تعیین شد.
برای تشویق به صرفه جویی، تعرفه پله های 11 و 12 (مشترکان بسیار پر مصرف)، به ترتیب 50 و 60 هزار ریال تعیین شده است.
همچنین قرار بود در صورت کاهش حداقل 10 درصدی مصارف خانگی نسبت به سال گذشته، به ازای هر متر مکعب گاز صرفه جویی شده 5 برابر هزینه فرآورش، انتقال و توزیع به مشترک پرداخت شود. این مبلغ تا سقف 35 درصد صرفه جویی قابل پرداخت خواهد بود.
اما هنوز مشخص نیست در سال جاری تعرفه گاز چگونه محاسبه خواهد شد.
