استفاده از مواد و روش‌های ممنوعه در ورزش، پدیده‌ای است که به شدت سلامت ورزشکاران را تهدید کرده و اصل عدالت و رقابت سالم را در ورزش زیر سوال می‌برد. به همین دلیل، سازمان جهانی مبارزه با دوپینگ (وادا) هر ساله فهرستی از مواد و روش‌های ممنوعه در ورزش را منتشر می‌کند تا ورزشکاران، مربیان و سایر افراد درگیر در ورزش با این مواد و روش‌ها آشنا شده و از استفاده از آن‌ها خودداری کنند.
فهرست مواد ممنوعه در ورزش شامل طیف گسترده‌ای از مواد از جمله داروهای تقویت‌کننده عملکرد، مواد مخدر، استروئیدها و… می‌شود. این فهرست به دو دسته اصلی مواد ممنوعه در زمان مسابقه و مواد ممنوعه در همه زمان‌ها تقسیم می‌شود. مواد ممنوعه در زمان مسابقه، موادی هستند که استفاده از آن‌ها در دوره مشخصی قبل و حین مسابقه ممنوع است. مواد ممنوعه در همه زمان‌ها نیز موادی هستند که استفاده از آن‌ها در هر زمان و مکانی ممنوع است.
یکی از دلایل اهمیت توجه به فهرست مواد ممنوعه، این است که استفاده از این مواد می‌تواند عوارض جدی برای سلامتی ورزشکاران داشته باشد. همچنین، استفاده از مواد ممنوعه، به عنوان تقلب در ورزش محسوب می‌شود و می‌تواند منجر به محرومیت ورزشکاران از مسابقات و حتی محرومیت مادام‌العمر از ورزش شود.
علاوه بر مواد ممنوعه، روش‌های ممنوعه نیز در ورزش وجود دارند. این روش‌ها شامل روش‌هایی مانند تزریق خون، دستکاری ژنتیکی و استفاده از روش‌های درمانی غیرمجاز برای بهبود عملکرد است.
ورزشکاران باید به این نکته توجه داشته باشند که استفاده از هرگونه ماده یا روش ممنوعه، نه تنها به خود آن‌ها آسیب می‌رساند، بلکه به اعتبار ورزش و ورزشکاران دیگر نیز لطمه می‌زند. بنابراین، رعایت قوانین ضد دوپینگ و پرهیز از استفاده از مواد و روش‌های ممنوعه، وظیفه اخلاقی هر ورزشکار است.
در پایان، باید گفت که مبارزه با دوپینگ، یک مبارزه جهانی است و نیازمند همکاری همه افراد درگیر در ورزش است. ورزشکاران، مربیان، فدراسیون‌ها، دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی باید با هم همکاری کنند تا محیطی پاک و سالم برای ورزشکاران فراهم شود.
