مزیت ایجاد بازار واقعی ارز چیست؟
مرکز مبادله ارز ایران: گامی موثر در جهت ساماندهی بازار ارز
تجربه نشان داده است که مدیریت موثر بازار ارز، مستلزم وجود سازوکاری منسجم و شفاف برای تعیین قیمت و تسویه معاملات است. نوسانات ارزی گذشته موید این واقعیت است که تنها در یک بازار رسمی و ساختارمند، امکان مدیریت کارآمد نرخ ارز فراهم می شود. بازار حواله، با بیش از ۹۸ درصد سهم در معاملات ارزی کشور، نقشی حیاتی در این زمینه دارد.
راه اندازی بازار ارز تجاری در مرکز مبادله ایران، ابتکاری نوین در اقتصاد کشور محسوب می شود. این بازار، برای نخستین بار، سکویی رسمی و کارآمد برای کشف قیمت حواله ارز فراهم آورده است. سیستم طراحی شده، با تکیه بر مکانیزم عرضه و تقاضا، به تعیین نرخ‌های متعادل و واقعی می‌پردازد. حضور فعالان اصلی بازار، از جمله صادرکنندگان، واردکنندگان و بانک‌ها (به عنوان کارگزار) در این سامانه، به شفافیت و کارایی آن افزوده است.
کارشناسان اقتصادی، بازار ارز تجاری مرکز مبادله را نمونه‌ای از یک بازار ساختاریافته و قانونمند می‌دانند. در این بازار، قیمت بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و ساختار بازار بر قیمت اولویت دارد. به عبارت دیگر، وجود یک ساختار قوی و منسجم، پیش‌نیاز مدیریت موثر قیمت ارز است. در مقابل، سامانه نیما، به دلیل نبود شفافیت و موارد مشابه، نمونه‌ای از یک بازار ناکارآمد بود که قیمت‌های اعلام شده در آن با واقعیت بازار آزاد تفاوت فاحشی داشت و هزینه‌های اضافی را به واردکنندگان تحمیل می‌کرد.
هدف از ایجاد یک بازار واقعی برای حواله ارزی، کشف قیمت بر اساس عرضه و تقاضا و فراهم آوردن ابزاری برای بانک مرکزی جهت سیاستگذاری است. فعالیت مرکز مبادله ارز، پاسخی به این نیاز دیرینه محسوب می‌شود. این بازار، با افزایش شفافیت و کاهش هزینه‌های اضافی، به ثبات و پیش‌بینی‌پذیری نرخ ارز کمک شایانی خواهد کرد.
با تعیین قیمت واقعی ارز، کاهش تقاضا و افزایش صادرات محتمل است. این امر به کاهش کسری بودجه دولت و کنترل تورم منجر می‌شود. در مجموع، بازار ارز تجاری مرکز مبادله ابزاری کارآمد برای کشف قیمت واقعی، شفاف‌سازی، حذف واسطه‌ها، و مدیریت بانک مرکزی در بازار ارز است که به ثبات و پایداری بازار ارز کمک خواهد کرد.
