در مراسم اختتامیه نخستین رویداد فرهنگی «اصفهان، روایت عشق و هنر»، آیینهای مذهبی و سنتی نوشآباد از جمله سقاخوانی و زنگ حیدری شامگاه پنجشنبه ۲۶ تیرماه به نمایش گذاشته خواهد شد. این برنامه با هدف معرفی میراث ناملموس مذهبی و آیینهای محرم در یکی از تاریخیترین شهرهای ایران برگزار میشود.
نوشآباد، میراثدار آیینهای عزاداری عاشورایی
سعید آقایی، عضو انجمن دوستداران آثار تاریخی و مفاخر فرهنگی نوشآباد، در گفتوگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: شهر نوشآباد واقع در شمال استان اصفهان، با قدمتی دیرینه در برگزاری آیینهای محرم، دارای هفت آیین ثبتشده ملی در حوزه میراث فرهنگی ناملموس است.
وی افزود: آیین سقاخوانی که در تاریخ ۱۳ مهر ۱۳۹۷ با شماره ۱۳۳۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، از شب عید غدیر آغاز میشود و به مدت ۱۸ شب در حسینیههای شهر، با اجرای اشعار مذهبی به شکل گروهی و با آداب خاص دنبال میشود.
ساختار آیینی و جلوههای موسیقایی مراسم سقاخوانی
سقاخوانی در شب تاسوعا برای گرامیداشت درگذشتگان و در روز عاشورا بهصورت ویژه توسط سادات اجرا میشود. گروههای اجراکننده به دو دسته نقیب و شاگرد تقسیم میشوند؛ نقیبان اشعار اصلی را میخوانند و شاگردان که جمعیتی بیشتر دارند، بندهای شعر یا مصرعهای پاسخگو را تکرار میکنند. این آیین با بهرهگیری از دستگاههای موسیقی ایرانی اجرا میشود و جلوهای باشکوه از همخوانی مذهبی را به نمایش میگذارد.
زنگ حیدری؛ نماد آغاز ایام عزاداری در نوشآباد
آقایی همچنین درباره آیین زنگ حیدری گفت: این زنگ در شب پیش از محرم به منبر هیئت حسینی نوشآباد آویخته میشود و سقاخوانان در کنار آن، اشعار و روایتهایی در تجلیل از امام حسین(ع) و بیان مظلومیت ایشان میخوانند. مسئول نواختن زنگ از میان افراد مورد اعتماد و مسن هیئت انتخاب میشود و در پایان هر دو بیت، ضربهای به زنگ زده و آن را به بانگ عزاداری فرامیخواند.

آیین زنگ حیدری در تاریخ ۷ بهمن ۱۴۰۳ با شماره ۲۷۳۶ در فهرست میراث معنوی کشور ثبت شده و امروزه بهعنوان بخشی از هویت مذهبی شهر نوشآباد شناخته میشود.