سوزنبان سیاستگذاری مسکن
## مداخله دولت در بازار مسکن: آیا راه حل یا مشکل؟
در دنیای امروز، بازار مسکن نقشی حیاتی در اقتصاد و زندگی مردم ایفا می‌کند. اما آیا دولت باید در این بازار دخالت کند؟ برخی معتقدند که دولت برای تنظیم بازار و حمایت از اقشار ضعیف باید دست به مداخله بزند. اما این دخالت ها تا چه حد می‌توانند مفید باشند؟
برخی از دلایل برای مداخله دولت در بازار مسکن، تامین مسکن برای همه، کنترل قیمت‌ها و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر است. اما واقعیت این است که این دخالت‌ها اغلب نتیجه‌ای معکوس داشته‌اند.
غلامرضا سلامی، کارشناس اقتصادی، معتقد است که دخالت‌های دولت در بازار مسکن ایران نه تنها باعث بهبود شرایط نشده است، بلکه توده مردم را فقیرتر کرده است.
او تاکید می‌کند که مرز باریک بین “سیاستگذاری” و “دخالت” را باید به دقت در نظر گرفت. سیاستگذاری، به معنی اعمال حاکمیت برای تامین امنیت و جلوگیری از تجاوز به حقوق مردم است. اما دخالت، فراتر از این حد و به معنای ورود مستقیم دولت به بازار است.
در واقع، دولت به جای مداخله مستقیم، باید با سیاستگذاری‌های هدفمند از حقوق و رفاه مردم حمایت کند.
او با اشاره به تجربه‌های کشورهای توسعه یافته، میدان حمایت از اقشار آسیب‌پذیر در بازار مسکن را معمولا از طریق تامین مسکن ارزان، پرداخت تسهیلات مالی، سیاست های اجاره و … می‌بیند.
او همچنین به تجربه‌های گذشته ایران اشاره می‌کند که نشان می‌دهند مداخله‌های بدون مبنای علمی، می‌توانند نتیجه معکوس داشته باشند.
به طور مثال، قوانین گذشته که به ظاهر برای حمایت از مستاجران تصویب شده بودند، به علت عدم توجه به عوامل اقتصادی، به جای حمایت از مستاجران، منجر به کاهش عرضه مسکن و افزایش اجاره بها شد.
سلامی با اشاره به اینکه مداخله دولت در بازار مسکن محدود به بخش اجاره نمی‌شود، می‌گوید دولت در تمام زنجیره تولید تا عرضه مسکن دخالت می‌کند و این دخالت حتی انگیزه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را نیز از بین برده است.
او با تاکید بر اینکه مشکل بازار مسکن ایران را باید از ابعاد متعددی بررسی کرد، می‌گوید:
* اولین چالش مشکل تورم مزمن در کشور است که همه بازارها را مورد تاثیر قرار می‌دهد.
* دومین چالش نبود آمایش سرزمین است که منجر به تمرکز جمعیت در کلان شهرها و افزایش تقاضا برای مسکن در این مناطق شده است.
سلامی راهکار برون رفت از بحران بازار مسکن را دست کشیدن دولت از مداخله و حمایت از بخش خصوصی می‌داند. او می‌گوید دولت باید با فراهم کردن زیرساخت‌های مناسب و کاهش نرخ تورم، فضایی را برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی ایجاد کند.
در نهایت، اگر دولت با هدف حمایت از مردم و تنظیم بازار، اما با توجه به عوامل اقتصادی و به دور از دخالت مستقیم، عمل کند، می‌توان امیدوار بود که بازار مسکن به تعادل برسد و مسکن برای همه قابل دسترس شود.
