هنوز مشخص نیست بازار ارز تجاری منجر به افزایش تورم شود
راه اندازی بازار ارز تجاری از سوی بانک مرکزی، اقدامی ستودنی در راستای ساماندهی نظام ارزی کشور است. به گفته مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین، هدف اصلی این طرح، کاهش نرخهای متعدد ارز و حرکت به سمت نرخ واحد است؛ هدفی که با وجود شرایط پیچیده اقتصادی، به سادگی قابل تحقق نیست. حریری ضمن تأیید سیاستهای اخیر بانک مرکزی در زمینه محدود کردن ارز ارزان قیمت برای واردکنندگان، بر ضرورت شفافیت و نظارت دقیق تأکید کرد.
در بازار ارز تجاری، صادرکنندگان و واردکنندگان بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا و تحت نظارت بانک مرکزی، ارز خود را مبادله میکنند. اما پیشبینی نتایج دقیق این سیستم، با توجه به متغیرهای اقتصادی موجود، دشوار است. یکی از چالشهای اساسی، استفاده از نهادههای یارانهای توسط تولیدکنندگان است که ارز حاصل از فروش محصولات آنها در بازار آزاد فروخته میشود. حریری پیشنهاد کرد که تولیدکنندگان بخشی از سود حاصل از فروش را به دولت واگذار کنند یا صادرکنندگان هنگام صادرات، عوارض صادراتی متناسب با میزان یارانه دریافتی پرداخت نمایند. این مکانیسم، ضمن جلوگیری از رانتخواری، به ثبات بازار کمک خواهد کرد.
بازگشت به موقع ارز حاصل از صادرات نیز از دیگر نکات کلیدی این طرح است که به نظارت دقیق نیاز دارد. حریری معتقد است که این طرح، به ویژه برای صادرکنندگان مواد اولیه خام، فرصتهای مناسبی را ایجاد میکند. وی همچنین به بهبود وضعیت واردکنندگان نسبت به سامانه نیما اشاره کرد و تأکید نمود که مدیریت صحیح تخصیص ارز در این بازار، رضایت واردکنندگان را نیز به همراه خواهد داشت. هرچند نگرانیهایی در خصوص احتمال افزایش تورم وجود دارد، اما تا پیش از اجرای کامل طرح، قضاوت قطعی در این باره ممکن نیست. به طور خلاصه، حریری بر لزوم حمایت از این طرح به عنوان گامی در جهت عدالت اقتصادی تأکید کرد.