واردات خودرو و قطعات؛ ۴۰ برابر صادرات
گزارش سازمان توسعه تجارت از عملکرد صادرات و واردات بخش خودرو و قطعات در شش ماهه نخست سال نشان از عدم تعادل چشمگیر در این حوزه دارد. در حالی که صادرات این بخش به رقم ناچیز ۱۱۸ میلیون دلار رسیده، واردات به ۴ میلیارد و ۷۲۵ میلیون دلار بالغ شده است. این بدان معناست که واردات خودرو تقریباً ۴۰ برابر صادرات آن بوده است.
رشد اندک صادرات خودرو (حدود دو میلیون دلار یا ۱.۷ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل) نشان از عدم تحقق پتانسیل این صنعت دارد. عدم شفافیت در مقاصد صادراتی و میزان صادرات به هر کشور، ارزیابی دقیق‌تری را با مشکل مواجه می‌کند. رتبه نهم صادرات صنعتی کشور برای بخش خودرو و نیرو محرکه نیز نشان از جایگاه ضعیف این صنعت در بازارهای جهانی دارد.
علی رغم امضای ۱۲ تفاهم‌نامه به ارزش ۷۰۰ میلیون دلار با روسیه و ۳۰۰ میلیون دلار با خودروسازان داخلی در دو سال گذشته، صادرات واقعی به روسیه تنها ۵.۶ میلیون دلار بوده است. این رقم نشان می‌دهد که تنها ۶ درصد از کل صادرات ایران به روسیه در حوزه خودرو و قطعات بوده است. تحریم‌های غرب علیه روسیه که فرصتی طلایی برای حضور ایران در بازار این کشور ایجاد کرده بود، به نظر می‌رسد که تاثیری چندانی بر میزان صادرات کشور نداشته است. حتی سفارش دو هزار دستگاه خودرو از سوی روسیه (هزار دستگاه برای ایران خودرو و هزار دستگاه برای سایپا) نیز نتوانسته است به افزایش چشمگیر صادرات کمک کند.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که رقابتی شدن صنعت خودروی ایران، مستلزم افزایش قابل توجه صادرات و حضور فعال‌تر در بازارهای بین‌المللی است. این امر به تولیدکنندگان امکان می‌دهد تا در یک فضای رقابتی واقعی، به ارتقای کیفیت محصولات خود بپردازند. با این حال، نبود اطلاعات دقیق و شفاف در خصوص مقاصد صادراتی، ارزیابی دقیق عملکرد صنعت خودرو را با چالش جدی مواجه کرده است.
