هشداری برای ابرچالش کشور
ایران با چالش عظیم کمبود انرژی دست و پنجه نرم می‌کند. اختلال در توازن عرضه و تقاضا، به‌ویژه در بخش‌های برق، گاز و بنزین، اقتصاد و زندگی مردم را تحت‌الشعاع قرار داده است. مصرف بی‌رویه و الگوی مصرف نادرست، به‌خصوص در فصول پیک، منجر به بحران شده و صنایع و بخش‌های تولیدی را با مشکل مواجه کرده است.
سخنان اخیر رئیس‌جمهور زنگ خطری برای این وضعیت هشداردهنده به صدا درآورد. ایشان با اشاره به ناتوانی در تأمین گاز خانگی در صورت عدم کنترل مصرف، بر ضرورت تحول اساسی در سیاست‌های انرژی تأکید کردند. عدم عدالت در توزیع یارانه‌های انرژی نیز مورد انتقاد قرار گرفت و پرسش مهمی مطرح شد: چرا ثروتمندان از یارانه‌های انرژی بیشتر بهره‌مند می‌شوند؟
رئیس‌جمهور با اشاره به قطع مکرر گاز صنایع، این پرسش را مطرح کردند که چرا گاز واحدهای تولیدی قطع می‌شود، اما گاز ارگان‌های دولتی خیر؟ این مسئله نشان از چالش‌های جدی در مدیریت منابع انرژی دارد و لزوم اصلاحات بنیادی را نمایان می‌سازد.
دکتر پزشکیان نیز بر ضرورت راه‌حل‌های عملی و مشارکت همگانی برای عبور از این بحران تأکید داشته و همکاری نزدیک دولت، دانشگاه‌ها و نخبگان را خواستار شده است.
برای حل این معضل چه باید کرد؟ باید به طور همزمان در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت اقدامات اساسی صورت گیرد. تغییر الگوی مصرف، به ویژه در میان مصرف‌کنندگان پرخرج، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این امر مستلزم فرهنگ‌سازی، اعمال قوانین محدودکننده مصرف بی‌رویه انرژی (مانند روشنایی‌های اضافی و سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی) و اجرای طرح‌های اطلاع‌رسانی میزان مصرف انرژی به خانوارهاست.
هدفمندسازی و عدالت در توزیع یارانه‌های انرژی نیز ضروری است. این امر می‌تواند با تخصیص یارانه‌ها بر اساس نیاز و افزایش قیمت انرژی برای مصرف‌کنندگان پرخرج و کاهش آن برای کم‌درآمدها محقق شود.
در درازمدت، سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌ها، از جمله به‌روزرسانی شبکه‌های برق و گاز، کاهش هدررفت انرژی و توسعه منابع تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی، ضروری است. همچنین مدیریت مصرف در بخش صنعت با اولویت‌بندی صنایع، تشویق بهینه‌سازی مصرف و استفاده از تکنولوژی‌های نوین، و توسعه طرح‌های انرژی کارآمد در صنایع بزرگ، باید مورد توجه قرار گیرد.
شرکت فعالانه بخش خصوصی در سرمایه‌گذاری و مدیریت پروژه‌های انرژی، باید مورد تشویق قرار گیرد. این امر منجر به افزایش کارایی و کاهش هزینه‌ها می‌شود.
استفاده از فناوری‌های نوین در مدیریت مصرف، از جمله سیستم‌های هوشمند در ساختمان‌ها و کارخانه‌ها و ترویج استفاده از تجهیزات کم‌مصرف و انرژی‌های پاک، نقش مهمی در این زمینه دارد.
بحران ناترازی انرژی، تهدیدی جدی برای اقتصاد و جامعه ایران است. اصلاح سیاست‌های انرژی، تغییر الگوی مصرف، مشارکت همگانی و برنامه‌ریزی دقیق، برای عبور از این بحران و تأمین پایدار انرژی برای آیندگان، ضروری است. سخنان رئیس‌جمهور نشان‌دهنده فوریت و جدیت این مسئله است.
