فرهنگستان زبان و ادب فارسی در تازهترین تصمیم خود برای پاسداری از زبان ملی، معادلهای رسمی و صحیح واژههای رایج اما نادرست "کِرانچی" و "کِروچنده" را تعیین و معرفی کرده است. این نهاد مرجع، استفاده از اشکال "کِروچی" و "کِروچه" را به جای واژگان بیگانه برای توصیف محصولات غذایی ترد و برشته توصیه میکند. این اقدام در راستای تلاشهای مستمر فرهنگستان برای پالایش زبان فارسی از کلمات غیرفارسی و ترویج واژگان اصیل صورت گرفته است.
فرهنگستان زبان: "کِروچی" و "کِروچه"، معادلهای رسمی "کرانچی"
به گزارش تابناک، به نقل از فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دو واژه "کِرانچی" و "کِروچنده" که در محاوره و بازار برای اشاره به نوعی اسنک ترد و تُرد استفاده میشوند، از نظر این نهاد فاقد وجاهت زبانی و ساختار فارسی تشخیص داده شدهاند. بر اساس مصوبه جدید، معادلهای دقیقتر و منطبق با اصول زبان فارسی برای این مفهوم، "کِروچی" و "کِروچه" اعلام شدهاند. این تصمیم با هدف استانداردسازی واژگان و ارائه جایگزینهای مناسب برای کلمات بیگانه اتخاذ شده است.
[
]
چالش واژهگزینی در برابر واژگان بیگانه: چرا فرهنگستان مداخله میکند؟
مؤسسه فرهنگستان زبان و ادب فارسی به عنوان متولی اصلی حفظ و پاسداری از زبان فارسی، وظیفه خطیر واژهگزینی و پالایش زبان را بر عهده دارد. در دنیای امروز و با گسترش ارتباطات، ورود بیرویه واژگان بیگانه به زبانهای ملی یکی از چالشهای عمده است. فرهنگستان با بررسی دقیق واژگان مورد استفاده در حوزههای مختلف، به دنبال یافتن معادلهای مناسب و خوشساخت فارسی است تا هم اصالت زبان حفظ شود و هم نیازهای زبانی جامعه پوشش داده شود. تعیین معادل برای "کرانچی" نیز در همین راستا و برای جلوگیری از رواج واژهای با ریشه غیرفارسی است. این نهاد معتقد است که زبان فارسی قابلیتهای بالایی برای تولید واژگان جدید و بیان مفاهیم نوین دارد و نیازی به وامگیری بیرویه نیست.
سیر تحول واژهگزینی در فرهنگستان: فراتر از معادل کرانچی
اقدامات فرهنگستان در زمینه واژهگزینی سابقهای طولانی دارد و همواره با استقبالها و البته نقدهایی روبرو بوده است. بسیاری از واژگان مصوب این نهاد، امروزه به بخشی جداییناپذیر از مکالمات روزمره و متون رسمی تبدیل شدهاند. نمونههای موفق شامل:
"رایانه" به جای کامپیوتر
"بالگرد" به جای هلیکوپتر
"نرمافزار" و "سختافزار" به جای Software و Hardware
"خودرو" به جای اتومبیل
این روند نشاندهنده اهمیت حفظ استقلال زبانی و غنابخشی به واژگان فارسی است. با این حال، پذیرش عمومی واژگان جدید، به عوامل متعددی از جمله سهولت تلفظ، زیباییشناسی، و میزان تطابق با بافت فرهنگی جامعه بستگی دارد. انتظار میرود که معادلهای جدید "کِروچی" و "کِروچه" نیز با گذشت زمان و ترویج از سوی رسانهها و نهادهای آموزشی، جایگاه خود را در زبان فارسی پیدا کنند. فرهنگستان با تکیه بر دانش زبانشناسان و متخصصان خود، میکوشد تا واژگانی را معرفی کند که علاوه بر ریشه فارسی، از نظر آوایی و معنایی نیز با ظرافتهای این زبان همخوانی داشته باشند.
تصمیم اخیر فرهنگستان زبان و ادب فارسی در مورد "معادل کرانچی" بار دیگر توجهها را به اهمیت صیانت از زبان فارسی جلب میکند. این اقدام نه تنها به حفظ اصالت زبان کمک میکند، بلکه با ارائه جایگزینهای مناسب، به غنای واژگانی آن نیز میافزاید. انتظار میرود که جامعه و رسانهها با پذیرش و ترویج این معادلهای جدید، به این هدف والا یاری رسانند.
مطالب مرتبط
- «شوق پرواز» افقهای تازهای در تعلیم و تربیت دانشآموزان میگشاید
- بازار تاریخی اراک؛ میراث قاجار در آستانه جهانی شدن
- نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم: راهکارهای نوین برای ارتقای کیفیت و تأثیرگذاری
- پنجمین پیشنشست کنگره بینالمللی مادران اهلبیت(ع) در مشهد با محوریت سیره حضرت حدیث برگزار شد

رضا حبیبی، از روزنامهنگاران جوان و آیندهدار در عرصه رسانه است که با انرژی و اشتیاق فراوان در مجله خبری مشغول به فعالیت است. او با تسلط بر ابزارهای نوین خبری و شبکههای اجتماعی، به سرعت توانسته جایگاه خود را به عنوان یک خبرنگار فعال و تأثیرگذار تثبیت کند.