فرانکتین در 88 سالگی درگذشت

فرانکتین، نویسنده، نمایشنامه‌نویس و نقاش پیشگام هائیتیایی که به عنوان پدر ادبیات هائیتی شناخته می‌شد، در سن ۸۸ سالگی درگذشت. او نویسنده‌ای پرکار، نمایشنامه‌نویس، نقاش و روشنفکری بود که آثارش ادبیات هائیتی را متحول کرد و زبان کریول را به جهانیان شناساند.

فرانکتین به عنوان یکی از تأثیرگذارترین چهره‌های ادبیات کارائیب، آثاری در حوزه‌های رمان، شعر، تئاتر و هنرهای تجسمی خلق کرد و مدافع سرسخت زبان کریول هائیتی بود. رمان پیشگامانه او به نام «دزافی» (۱۹۷۵) اولین اثر مدرنی بود که به طور کامل به این زبان نوشته شد.

برای بیش از شش دهه، فرانکتین به عنوان یک نوآور ادبی و نماد فرهنگی شناخته می‌شد. سبک او، ترکیبی پرشور از سوررئالیسم و نقد اجتماعی بود که به تعریف جنبش ادبی اسپیرالیسم کمک کرد. این جنبش آشفتگی را به عنوان ابزاری برای بیان هنری و سیاسی می‌پذیرفت. او در دوران دیکتاتوری و آشفتگی‌های سیاسی، علی‌رغم فرار دیگران، در هائیتی ماند.

فرانکتین با نام کامل «ژان-پیر باسیلیک دانتور فرانک‌اتیین دارژان» در ۱۲ آوریل ۱۹۳۶ در روستای دورافتاده‌ای در هائیتی به دنیا آمد. او که بزرگ‌ترین فرزند از بین هشت فرزند خانواده بود، علی‌رغم امکانات محدود در مدرسه درخشید و عشق عمیقی به ادبیات و ریاضیات پیدا کرد.

او در دهه ۱۹۶۰ شروع به نوشتن شعر کرد و سپس با رمان «آماده انفجار» در سال ۱۹۶۸ به داستان‌نویسی روی آورد. در آثارش، او اغلب به موضوعاتی مانند ستم، هویت و انقلاب می‌پرداخت که بازتابی از آشفتگی‌های هائیتی تحت دیکتاتوری فرانسوا دووالیه بود. رمان «دزافی» (۱۹۷۵) و نمایشنامه‌های او از جمله «پلن تت» (۱۹۷۸) سانسور را به چالش کشید و به نمادی برای مقاومت هائیتی تبدیل شد.

تأثیر فرانکتین فراتر از ادبیات بود. او به عنوان یک نقاش، با تابلوهای انتزاعی و پراحساسش شناخته می‌شد که اغلب با رنگ‌های آبی و قرمز و نماد رنگ‌های ملی هائیتی تزئین شده بودند. آثار هنری او در سطح بین‌المللی به نمایش درآمد و او را به عنوان یک چهره فرهنگی جهانی تثبیت کرد.

در سال ۲۰۰۹، او یکی از شانس‌های جایزه نوبل ادبیات شد و در سال ۲۰۱۰ بالاترین نشان هنری فرانسه را دریافت کرد. در همان سال، او به عنوان هنرمند صلح یونسکو معرفی شد و برای تلاش‌هایش در حفظ فرهنگ و زبان هائیتی مورد تقدیر قرار گرفت. فرانکتین در سال ۱۹۸۸ به عنوان وزیر فرهنگ هائیتی منصوب شد.

علی‌رغم افتخارات بین‌المللی، او به هائیتی وفادار ماند و به راهنمایی نویسندگان و هنرمندان جوان ادامه داد و تا سال‌های پایانی عمرش به خلق آثار ادامه داد. او یک بار نوشتن را به عنوان یک عمل بقا توصیف کرد. همچنین در مصاحبه‌ای با نیویورک تایمز در سال ۲۰۱۱ گفت: «من می‌نویسم چون مجبورم. هائیتی سرزمین تضادها، رنج و زیبایی است. کار من ترجمه این‌هاست.»

پایگاه خبری پارسی خبر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *