فتیله ارز نیما دست کیست
روند صعودی اخیر نرخ ارز نیمایی، پس از ماه‌ها ثبات نسبی، نگرانی‌هایی را در خصوص کنترل تورم ایجاد کرده است. بانک مرکزی، با اشاره به تلاش برای مهار تورم، افزایش تدریجی نرخ ارز را توجیه می‌کند؛ اما اختلاف نظرهای جدی با وزارت اقتصاد، این سیاست را تحت‌الشعاع قرار داده است. وزیر اقتصاد، برخلاف رویکرد بانک مرکزی، با صراحت خواستار هم‌سویی نرخ ارز نیمایی با بازار آزاد شده و حتی ابراز تمایل به افزایش یکباره آن کرده است. این در حالیست که وی پیش‌تر، در دوره ریاست خود بر بانک مرکزی، از فشار برای افزایش نرخ ارز انتقاد کرده و به تبعات اجتماعی آن اشاره نموده بود.
رشد چشمگیر نرخ ارز نیمایی از شهریور ماه، به ویژه پس از ابقای رئیس کل بانک مرکزی، به وضوح قابل مشاهده است. آمارها حاکی از جهش قابل توجهی در ماه‌های مهر و آبان و آذر است. برخی نمایندگان مجلس، از فشارهای وزارت اقتصاد به بانک مرکزی برای افزایش نرخ ارز خبر می‌دهند، ادعایی که از سوی وزارت اقتصاد رد شده است. وزیر اقتصاد بر الزام قانونی همسان‌سازی نرخ ارز نیمایی و بازار آزاد تاکید دارد.
اما استقلال مالی و حقوقی بانک مرکزی، مطابق قانون، به آن اجازه می‌دهد تا در صورت تضاد منافع دولت و منافع ملی، تصمیمات مستقل اتخاذ کند. این استقلال، سوالات جدی در خصوص دلایل تغییر ناگهانی رویکرد بانک مرکزی در افزایش نرخ ارز نیمایی را به وجود می‌آورد. به نظر می‌رسد مجلس باید به این موضوع ورود کرده و علل رشد چند برابری نرخ ارز و عدم توجه به پیامدهای افزایش ناگهانی آن را بررسی نماید. آیا فشارهای سیاسی، موجب نادیده گرفتن استقلال بانک مرکزی و تبعات اقتصادی-اجتماعی آن شده است؟
