روایت بانک‌مرکزی از تورم
گزارش تازه از شاخص‌های کلیدی اقتصادی ایران: نرخ تورم، نقدینگی و چشم‌انداز آینده
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اخیراً آمارهای جدیدی از وضعیت اقتصادی کشور منتشر کرده است که حاکی از نرخ تورم نقطه به نقطه ۳۵.۳ درصد در آبان ماه است. این در حالی است که مرکز آمار ایران، این رقم را ۳۲.۵ درصد اعلام کرده است. اختلاف میان آمارهای دو نهاد، همچنان محل بحث و بررسی است. همچنین، تورم ماهانه در آبان ماه به گزارش بانک مرکزی، ۳ درصد و براساس آمار مرکز آمار ۲.۸ درصد بوده است. با توجه به این آمارها، رسیدن به هدف تورمی بانک مرکزی مبنی بر کاهش تورم به زیر ۳۰ درصد تا پایان سال ۱۴۰۳، با چالش‌هایی روبرو به نظر می‌رسد. بر اساس محاسبات کارشناسان اقتصادی، برای نیل به این هدف، میانگین تورم ماهانه باید به کمتر از ۲.۲ درصد کاهش یابد. اما میانگین تورم ماهانه در هشت ماهه اول سال جاری، با احتساب آمار مرکز آمار (که معمولاً ارقام پایین‌تری را گزارش می‌کند)، ۲.۴ درصد بوده است.
در بخش دیگری از گزارش، رشد پایه پولی در آبان ماه ۲۰.۷ درصد و نرخ رشد نقدینگی ۲۸.۱ درصد اعلام شده است. آمار اولیه آذرماه نیز نشان از رشد ۲۸.۳ درصدی نقدینگی دارد. نکته قابل توجه عدم انتشار آمار مربوط به رشد پایه پولی و نقدینگی مهرماه توسط بانک مرکزی است. هدف‌گذاری بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی در سال جاری، رسیدن به سطح ۲۵ درصد با انحراف مجاز ۲ درصد به بالا یا پایین است. با توجه به آمار موجود، به نظر می‌رسد دستیابی به این هدف تا پایان سال، محتمل اما چالش‌برانگیز باشد.
پایه پولی و نقدینگی از عوامل حیاتی در پایداری و رشد اقتصادی هر کشور به شمار می‌روند. شفافیت و دقت در انتشار آمار مربوط به این شاخص‌ها، از اهمیت بالایی برخوردار است. این امر به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در اتخاذ تصمیمات آگاهانه‌تر کمک شایانی می‌کند و به ثبات نظام مالی و بانکداری نیز یاری می‌رساند. همچنین، دسترسی سیاست‌گذاران به اطلاعات دقیق، امکان پیش‌بینی و مدیریت نوسانات اقتصادی را فراهم می‌آورد.
شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) که به عنوان پیش‌بینی‌کننده تورم مصرف‌کننده (CPI) شناخته می‌شود، از مرداد ماه امسال توسط بانک مرکزی منتشر نشده است. این شاخص تغییرات قیمت کالاها و خدمات در مراحل مختلف تولید و توزیع را نشان می‌دهد و برای تحلیل هزینه‌های تولید، برنامه‌ریزی بنگاه‌های اقتصادی و پیش‌بینی روند تورم بسیار مهم است. بانک مرکزی نرخ تورم نقطه به نقطه تولید کننده در آبان ماه را ۲۵.۵ درصد و تورم ماهانه آن را ۲.۴ درصد اعلام کرده است. افزایش یک درصدی تورم تولید کننده در آبان ماه نسبت به مهرماه، نشان از روند افزایشی این شاخص دارد.
اهمیت انتشار بهنگام و دقیق آمارهای اقتصادی بر کسی پوشیده نیست. این آمارها نقش اساسی در تصمیم‌گیری‌های کلان اقتصادی، برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ای و سیاست‌گذاری‌های عمومی دارند. اطلاعات دقیق و شفاف، زمینه را برای طراحی و اجرای سیاست‌های اقتصادی موثرتر فراهم می‌کند و به بهبود وضعیت اقتصادی کشور و ارتقاء رفاه عمومی می‌انجامد. همچنین، شفافیت در انتشار آمارها، اعتماد عمومی به نهادهای دولتی و اقتصادی را افزایش می‌دهد و به جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی کمک می‌کند. در کل، انتشار منظم، دقیق و شفاف آمارهای اقتصادی، برای توسعه پایدار و رفاه عمومی ضروری است.
