دانشمندان پس از بررسی‌های دقیق، سرانجام توانستند علت اصلی نور سبز رنگ اسرارآمیزی را که آسمان شب صحرای شیلی را روشن می‌کرد، توضیح دهند. این پدیده که در تاریک‌ترین نقاط جو زمین و به دور از مزاحمت آلودگی‌های نوری رخ می‌دهد، اغلب با شفق‌های قطبی خیره‌کننده اشتباه گرفته می‌شد.
تصاویر ثبت شده از فراز “رصدخانه لاسیلا” (La Silla Observatory) واقع در قلب “صحرای آتاکاما” (Atacama Desert) در کشور شیلی، این درخشش سبز ملایم را به وضوح نشان می‌دهد. این رصدخانه که توسط “رصدخانه جنوبی اروپا” (ESO) اداره می‌شود و در حاشیه این صحرای خشک و مرتفع قرار دارد، به دلیل آسمان فوق‌العاده تاریک خود، مکانی ایده‌آل برای رصد پدیده‌های کم‌نور آسمانی به شمار می‌رود. در این منطقه تقریباً هیچ‌گونه آلودگی نوری وجود ندارد، که امکان ثبت این پدیده نادر را فراهم می‌سازد.
نور سبز رنگ شبح‌وار که در تصاویر، پهنه وسیعی از آسمان را در بر گرفته است، پدیده‌ای به نام “هواتاب” (airglow) یا “شب‌تاب” نامیده می‌شود. هواتاب در واقع یک نور با درخشش بسیار کم است که به طور طبیعی از لایه‌های بالایی جو زمین ساطع می‌شود. برخلاف ستارگان درخشان یا شفق‌های قطبی پرنور، هواتاب با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست، زیرا شدت نور آن بسیار پایین است. تنها دوربین‌های حساس و مستقر در مکان‌های بسیار تاریک می‌توانند حضور کمرنگ آن را ثبت کنند.
با وجود شباهت ظاهری احتمالی، هواتاب و شفق قطبی دو پدیده کاملاً متفاوت با منشأهای گوناگون هستند. هواتاب زمانی ایجاد می‌شود که پرتوهای فرابنفش ساطع شده از خورشید به اتم‌ها و مولکول‌های موجود در جو فوقانی زمین برخورد کرده و آن‌ها را برانگیخته می‌کند. این ذرات پرانرژی پس از بازگشت به حالت عادی، نور ضعیفی را در طیف‌های مختلف آزاد می‌کنند و درخششی پایدار را به وجود می‌آورند.
در مقابل، شفق‌های قطبی، نمایش‌های خیره‌کننده و پویایی از نور هستند که ناشی از تعامل ذرات باردار پرانرژی خورشیدی (بادهای خورشیدی) با میدان مغناطیسی زمین در نزدیکی قطب‌های شمال و جنوب هستند. این پدیده معمولاً به صورت انفجارهای ناگهانی و غیرقابل پیش‌بینی از نورهای رنگارنگ و بسیار درخشان‌تر از هواتاب ظاهر می‌شود و اغلب با حرکات موج‌مانند و اشکال پیچیده همراه است.
هواتاب، بر خلاف شفق قطبی که پدیده‌ای گذرا و وابسته به فعالیت‌های خورشیدی است، همواره در آسمان شب وجود دارد و بیشتر شبیه به یک نور پس‌زمینه ملایم و یکنواخت در آسمان به نظر می‌رسد. رنگ هواتاب می‌تواند بسته به نوع مولکول‌های درگیر در این فرآیند، متفاوت باشد و به رنگ‌های قرمز یا زرد نیز دیده شود. رنگ سبز مشاهده شده در تصاویر صحرای شیلی، به طور خاص از اتم‌های اکسیژن برانگیخته شده در جو ناشی می‌شود.
در این نمای شگفت‌انگیز ثبت شده از رصدخانه لاسیلا، علاوه بر درخشش سبز رنگ هواتاب که آسمان را فرا گرفته است، سه تلسکوپ قدرتمند رصدخانه جنوبی اروپا نیز به چشم می‌خورند: تلسکوپ ۳.۶ متری ESO، تلسکوپ ۱.۲ متری لئونارد اویلر سوئیس (Swiss Leonhard Euler Telescope) و تلسکوپ فناوری جدید (New Technology Telescope – NTT). حضور این تلسکوپ‌های پیشرفته در کنار این پدیده طبیعی زیبا، بر اهمیت این منطقه برای مطالعات نجومی و رصد پدیده‌های نادر آسمانی تأکید می‌کند. در واقع، تاریکی بی‌نظیر آسمان صحرای آتاکاما، امکان رصد دقیق و بدون مزاحمت پدیده‌های کم‌نوری همچون هواتاب را برای دانشمندان فراهم می‌آورد و به آن‌ها در درک بهتر فرآیندهای جوی زمین کمک می‌کند.