برنامه پزشکیان برای اصلاح قیمت بنزین چیست؟
نشانههای افزایش قریب الوقوع قیمت بنزین در ایران، علیرغم تکذیبهای مکرر دولت، به وضوح دیده میشود. آزادسازی واردات بنزین سوپر توسط بخش خصوصی و کاهش سقف سوختگیری در تهران از جمله این نشانهها هستند. بحث قیمت بنزین به چالشی اصلی در رسانههای اقتصادی کشور تبدیل شده و مسئولان دولتی نیز در این خصوص اظهار نظرهایی داشتهاند. اخیرا، مسعود پزشکیان به صراحت از وجود ناترازیهای جدی در بخشهای مختلف انرژی از جمله گاز، برق، آب و حتی منابع مالی و محیط زیست خبر داد و این ناترازیها را زمینهساز بحرانهای احتمالی دانست.
پزشکیان با اشاره به مخالفت مجلس با افزایش قیمت بنزین در سال آینده و عدم تخصیص ارز برای واردات بنزین در سال ۱۴۰۴، افزایش قیمت بنزین را اجتناب ناپذیر خواند. هنوز استراتژی مشخصی برای حل این مشکل تدوین نشده است، اما کارشناسان بر تغییر شیوه سهمیهبندی یا افزایش قیمت بنزین وارداتی بر قیمتهای فعلی تاکید میکنند.
محمدصادق مهرجو، کارشناس انرژی، از گذر از مرحله ناترازی انرژی به بحران انرژی در کشور خبر میدهد و به افزایش ۷ میلیون لیتری مصرف بنزین در سال ۱۴۰۳ و افزایش همزمان مصرف گازوئیل اشاره میکند. وی همچنین به کمبود بنزین یورو ۴ و ۵ و مخلوط شدن بنزین با کیفیت پایینتر با بنزین مرغوبتر به دلیل کمبود اشاره کرد.
مهرجو پیشبینی میکند که دولت قصد دارد قیمت بنزین سهمیهای را به ۳۰۰۰ تومان و بنزین آزاد را با قیمت وارداتی عرضه کند، مشابه آنچه برای بنزین سوپر اتفاق افتاد. وی اختصاص میلیاردها دلار برای واردات یارانهای بنزین را غیرمنطقی دانسته و بر اهمیت کیفیت بنزین وارداتی (یورو ۴ و ۵ با اکتان بالای ۹۵) تاکید میکند.
به گفته این کارشناس، اصلاح ناترازی انرژی نیازمند اقدامات متنوعی از جمله تنوعبخشی به سبد سوخت، خروج خودروهای فرسوده و واردات خودروهای هیبریدی است. وی همچنین بر این باور است که افزایش چند برابری قیمت بنزین، تنها راه حل موقتی است و تاثیر بلند مدت نخواهد داشت. مشکلات اساسیتر باید با رویکردی جامعتر حل شوند.