بازدهی ۱۰۰روزه بورس
تحلیل عملکرد سازمان بورس پس از روی کار آمدن حجت‌الله صیدی
بیش از صد روز از انتصاب حجت‌الله صیدی به ریاست سازمان بورس می‌گذرد. دوران کوتاه اما پرحادثه‌ای که شاهد نوسانات قابل توجهی در بازار سهام بوده است. صیدی در بیستم شهریورماه جانشین مجید عشقی شد که از مهر 1400 تا شهریور امسال این سمت را بر عهده داشت. ریاست عشقی با رشد 50 درصدی شاخص کل همراه بود، اما با چالش‌های فراوانی برای سهامداران نیز همراه شد؛ رشد قابل توجه دلار در مقایسه با عملکرد بورس، موجی از انتقادات را به سمت او روانه کرد و در نهایت منجر به استعفایش شد.
تاریخچه سازمان بورس و چارچوب قانونی آن:
پیش از تصویب قانون بازار اوراق بهادار در سال 84، سازمان کارگزاران بورس تهران همزمان مسئولیت نظارت و اجرای معاملات را بر عهده داشت. اما قانون مذکور وظایف نظارتی و اجرایی را از هم تفکیک کرد و عملیات اجرایی به بورس تهران، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی واگذار شد. نظارت بر این نهادها نیز به شورای عالی بورس و سازمان بورس و اوراق بهادار سپرده شده است. بر اساس قانون، سازمان بورس یک موسسه عمومی غیردولتی با شخصیت حقوقی مستقل است که از محل کارمزدها و سایر درآمدها اداره می‌شود. رئیس هیئت مدیره سازمان، که همان رئیس سازمان بورس است، برای مدت 30 ماه انتخاب می‌شود.
عملکرد سازمان بورس در دوره صیدی:
در زمان آغاز به کار صیدی (بیستم شهریور)، شاخص کل بورس در حدود 2,880,000 واحد بود. در حال حاضر، این شاخص رشد قابل توجهی را نشان می‌دهد (حدود 36 درصد). مهمترین دستاورد این دوره، احیای اعتماد در بازار و بازگشت بورس به عنوان یک گزینه سرمایه‌گذاری جذاب است.
دامنه نوسان و چالش‌های آن:
در سال جاری، دامنه نوسان بازار به دلیل ریسک‌های مختلف بارها تغییر کرد. اقدام قابل‌توجه سازمان بورس در ماه‌های اخیر، عدم دستکاری در دامنه نوسان بوده است. با وجود درخواست‌ها برای افزایش دامنه نوسان به منظور جبران ضرر سهامداران، سیاست‌گذار با در نظر گرفتن ریسک‌های احتمالی، دامنه نوسان را ثابت نگه داشت. این رویکرد، اگرچه مورد انتقاد برخی کارشناسان قرار گرفته، اما به اعتقاد برخی، در ثبات نسبی بازار نقش داشته است. با این حال، یکنواخت بودن دامنه نوسان برای سهام و صندوق‌های اهرمی، به عنوان یکی از نقاط ضعف مدیریت فعلی ارزیابی می‌شود و موجب مشکلات نقدشوندگی در صندوق‌های اهرمی شده است.
تاثیر نرخ ارز بر بازار سهام:
از ابتدای دولت سیزدهم، توجه ویژه‌ای به نرخ دلار موثر بر سود شرکت‌ها شده است. جایگزینی نرخ دلار نیمایی با نرخ توافقی (حدود 64000 تومان)، باعث افزایش قیمت سهام شده و به ثبات بیشتر بازار کمک کرده است. این اقدام به کاهش رانت ارزی و افزایش سود شرکت‌ها منجر شده است.
احیای اعتماد به بازار:
کاهش تنش‌های منطقه‌ای، پرهیز از تصمیمات خلق‌الساعه دولت و رویکرد متفاوت دولت سیزدهم نسبت به دولت قبل، در احیای اعتماد به بازار سهام موثر بوده است.
