اولین داروی پیشگیری از عفونت RSV در نوزادان نارس در دسترس پزشکان قرار گرفت
مراقبت از نوزادان نارس، چالشی بزرگ برای پزشکی مدرن
نوزادان نارس، که پیش از تکمیل ۳۷ تا ۴۰ هفتگی بارداری به دنیا می‌آیند، با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کنند. این مشکلات از اختلالات تنفسی و تغذیه‌ای تا عفونت‌های خطرناک را شامل می‌شود. دسته‌بندی نوزادان نارس بر اساس سن حاملگی صورت می‌گیرد: نوزادان دیررس نارس (۳۴ تا ۳۶ هفته)، متوسط نارس (۲۸ تا ۳۴ هفته) و بسیار نارس (کمتر از ۲۸ هفته). وزن نوزادان بسیار نارس اغلب زیر یک کیلوگرم است و نیازمند مراقبت‌های ویژه و بستری طولانی مدت در بیمارستان هستند.
این نوزادان به دلیل عدم تکامل کامل سیستم تنفسی، اغلب نیاز به دستگاه‌های کمک تنفسی، اکسیژن‌تراپی و حتی ونتیلاتور دارند. استفاده از آنتی‌بیوتیک نیز در بسیاری از موارد ضروری است. برخی نوزادان بسیار نارس ممکن است حتی تا یک ماهگی به اکسیژن یا ونتیلاتور وابسته باشند و به بیماری مزمن ریوی (BPD) مبتلا شوند. این وابستگی طولانی‌مدت به دستگاه‌های تنفسی، خطر ابتلا به مشکلات تنفسی در آینده را افزایش می‌دهد و آن‌ها را در برابر آلاینده‌های محیطی و عفونت‌ها آسیب‌پذیرتر می‌کند.
ترخیص نوزاد نارس از بیمارستان، پایان مشکلات نیست. والدین این نوزادان با چالش‌های مراقبتی درازمدت، از جمله فیزیوتراپی، ویزیت‌های چشم پزشکی و شنوایی‌شناسی، و ارزیابی‌های اختلالات حرکتی روبه‌رو هستند. این مراقبت‌ها هزینه‌های قابل توجهی را نیز به همراه دارد.
خطر عفونت‌های زمستانی، به ویژه ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV)، برای نوزادان نارس بسیار جدی است. RSV در کودکان زیر یک سال می‌تواند علاوه بر علائم سرماخوردگی، به التهاب مجاری کوچک برونش‌ها (برونشیولیت) و درگیری ریه منجر شود. مطالعات جهانی نشان می‌دهند که ۳۳ میلیون مورد عفونت RSV سالانه گزارش می‌شود که منجر به ۳.۵ میلیون بستری و بیش از ۱۰۰ هزار مرگ می‌شود. در ایران، ۱۸ تا ۲۵ درصد بستری‌های زمستانی کودکان به دلیل RSV است.
نوزادان نارس به دلیل عدم دریافت کامل آنتی‌بادی‌ها از مادر در سه ماهه سوم بارداری، سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند و در معرض خطر شدیدتر RSV قرار می‌گیرند. این امر می‌تواند به نارسایی تنفسی، نیاز به ونتیلاتور و در موارد شدید، مرگ نوزاد منجر شود. هزینه‌های بستری مجدد این نوزادان در ICU نیز بسیار سنگین است.
پیشگیری از RSV در نوزادان نارس بسیار مهم است. تا همین اواخر، گزینه‌های پیشگیری محدود بود. اگرچه واکسن‌های RSV برای بزرگسالان تاییدیه دریافت کرده‌اند، اما هنوز واکسن موثری برای نوزادان وجود ندارد. تجویز آنتی‌بادی مونوکلونال Palivizumab یک روش موثر برای پیشگیری از RSV در نوزادان پرخطر است. این دارو از طریق تزریق به نوزادان با سن حاملگی کمتر از ۲۹ هفته توصیه می‌شود. در ایران نیز این دارو در دسترس است و دستورالعملی برای استفاده از آن تدوین شده است. اگرچه عوارض جدی برای آن گزارش نشده است، اما احتمال تب و قرمزی در محل تزریق وجود دارد.
پوشش بیمه این دارو در ایران می‌تواند کمک شایانی به خانواده‌ها کند، چراکه هزینه‌های بستری بسیار بیشتر از هزینه دارو است. پیشگیری از RSV هم از نظر اقتصادی و هم از نظر سلامت نوزادان بسیار حائز اهمیت است. توصیه می‌شود والدین نوزادان نارس در مراقبت از آن‌ها به نکات بهداشتی مانند جلوگیری از تماس با کودکان دیگر، تغذیه با شیر مادر و دوری از محیط‌های آلوده توجه کنند.
