ارتقای سطح ایمنی با بهبود وضعیت اقتصادی معادن زغال‌سنگ
## معادن زغال‌سنگ: قربانی بی‌توجهی و سیاست‌های ناکارآمد
به‌نظر می‌رسد همه با ارتقا سطح ایمنی در معادن زغال‌سنگ موافق هستند. اما اجرای طرح‌های فعلی، صرف نظر از ظاهر جذاب آن‌ها، بدون توجه به مشکلات ریشه‌ای، به نتایج مطلوب نخواهد رسید. تا زمانی که مشکلات بنیادی این معادن حل نشده باشد، تلاش برای بهبود در زمینه‌های دیگر نتیجه‌ای نخواهد داشت.
یکی از مشکلات اساسی، نبود تعریف جامع و دقیق از استاندارد ایمنی است. ایمنی معادن به تکنولوژی موجود بستگی دارد و با تغییر سطح تکنولوژی و نوسازی تجهیزات، ایمنی نیز قابل دستیابی خواهد بود. به عنوان مثال، عدم وجود سیستم مانیتورینگ گاز در اکثر معادن زغال‌سنگ، با توجه به ضرورت تعطیلی معادن بدون این سیستم، به تعطیلی گسترده آن‌ها منجر خواهد شد. هزینه بالای تجهیزات مانیتورینگ و وارداتی بودن آن‌ها، نیز اجرای این طرح در مدت کوتاه را غیرممکن می‌سازد.
از طرفی، تعطیلی معادن به ضرر کارگران خواهد بود و کاهش شدید دریافتی آن‌ها با رجوع به بیمه بیکاری، کفاف زندگی آن‌ها را نخواهد داد. بنابراین، تعطیلی باید بدون لطمه به معیشت کارگران انجام شود که با برنامه‌های فعلی امکان‌پذیر نیست.
علت اصلی مشکلات معادن زغال‌سنگ، ناترازی اقتصادی آن‌هاست. سطح پایین ایمنی، تکنولوژی قدیمی و حتی نارضایتی کارگران، عوامل ناشی از بحران اقتصادی معادن هستند. در شرایط فعلی، بخش اعظمی از معادن در آستانه ورشکستگی قرار دارند و تولید زغال‌سنگ به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافته است. تا زمانی که دولت و مصرف‌کنندگان زغال‌سنگ، به جای حمایت از معادن داخلی، واردات زغال‌سنگ را با قیمتی سه برابر قیمت داخلی ترجیح می‌دهند، هیچ برنامه‌ای برای حل مشکلات این صنعت کارساز نخواهد بود.
برای افزایش ضریب ایمنی معادن زغال‌سنگ، باید اقتصاد آن‌ها را اولویت قرار داد. در کنار نوسازی و افزایش تولید، دولت باید در زمینه زیرساخت‌ها، پایگاه‌های امداد و نجات و واردات تجهیزات ایمنی مدرن حمایت کند. اما این حمایت تنها با اصلاح نرخ و تعدیل قیمت زغال‌سنگ داخلی نسبت به زغال‌سنگ وارداتی امکان‌پذیر خواهد بود.
قیمت‌گذاری دستوری، عامل اصلی تکرار حوادث تلخ در معادن زغال‌سنگ است. این سیاست نه تنها مشکلات تولید را حل نکرده، بلکه به کاهش سطح ایمنی و تشدید بحران این صنعت منجر شده است.
