آغاز عرضه‌اولیه‌ها؛ از تنوع بخشی به سبد سهام تا لزوم در نظر گرفتن شرایط بازار
بازار سرمایه ایران پس از دوره‌ای رکود، نشانه‌های بهبودی را نشان می‌دهد. شاخص کل بورس از رکورد اردیبهشت ۱۴۰۲ عبور کرده و به ارتفاع ۲ میلیون و ۷۶۳ هزار واحد رسیده است. با این حال، برخی کارشناسان معتقدند که این شاخص، تصویر کاملی از وضعیت بازار ارائه نمی‌دهد و بسیاری از سهام‌ها همچنان با اوج قیمتی خود فاصله دارند.
دلایل مختلفی برای این رشد مطرح شده است؛ از جمله ایجاد بازار توافقی ارز و کاهش ریسک‌های سیستماتیک. رئیس سازمان بورس نیز از دوره رونق ۱۳ هفته‌ای در بازار خبر داده و وعده عرضه اولیه‌ی تقریبا هفتگی سهام را داده است.
برنامه‌های بورس تهران برای سه ماه پایانی سال شامل عرضه اولیه ۶ شرکت و ورود ۲ تا ۳ شرکت بزرگ فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال است. در حال حاضر حدود ۱۲ شرکت آماده‌ی عرضه و ۷۷ شرکت در مسیر پذیرش و عرضه قرار دارند.
از سرگیری عرضه‌های اولیه پس از مدتی توقف، موضوعی است که نظرات متفاوتی را در میان کارشناسان برانگیخته است. نیما میرزایی، کارشناس بازار سرمایه، آغاز این روند را نشان‌دهنده‌ی بهبود شرایط بازار و وجود ظرفیت برای عرضه‌های اولیه می‌داند. با این حال، وی بر ضرورت تناسب عرضه‌ها با تقاضای بازار و پیشگیری از تکرار اشتباهات گذشته تاکید می‌کند.
اکبر ادهم، کارشناس دیگر، پذیرش شرکت‌های جدید را وظیفه‌ی بورس می‌داند و معتقد است که عرضه‌های اولیه می‌توانند نقدینگی را به بازار جذب کنند. اما او نیز بر اهمیت توجه به شرایط بازار در این زمینه تاکید می‌کند تا از بروز چالش‌های احتمالی جلوگیری شود. عرضه‌های اولیه به متنوع سازی سبد سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران و عمق بخشی به بازار کمک می‌کنند و برای شرکت‌ها نیز فرصت جذب سرمایه برای توسعه و گسترش فعالیت‌ها را فراهم می‌سازند.
محمد امین قهرمانی، معاون پذیرش و ناشران بورس تهران، روش‌های مختلف عرضه اولیه، از جمله قیمت ثابت، حراج، گشایش و ثبت سفارش و عرضه ترکیبی را تشریح کرده است. روش فعلی، ترکیبی است که در دو مرحله، ابتدا برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سپس برای سرمایه‌گذاران حقیقی انجام می‌شود. فرابورس نیز در تاریخ ۳ دی ماه میزبان یک عرضه اولیه خواهد بود.
