کف‌نشینی بورس
## شاخص بورس تهران در تلاطم: از ریزش تا پتانسیل رشد
شاخص کل بورس تهران در آخرین روز معاملاتی هفته، پس از چند روز افت قابل توجه، با کاهشی اندک به سطح ۲ میلیون و ۶۵ هزار واحد رسید. این افت ۳ هزار واحدی در حالی رخ داد که ارزش معاملات بورس در چند روز گذشته به سطحی پایین تر از ۲۱ میلیون دلار رسیده بود.
علاوه بر این، ارزش دلاری بورس تهران (بدون در نظر گرفتن فرابورس و بازار پایه) به ۱۰۱ میلیارد دلار رسید که از دی ماه ۱۳۹۸ بی سابقه است. این در حالی است که کارخانه های بزرگ جدیدی به جمع سهام لیست شده در بورس تهران پیوسته اند. همچنین، نسبت P/E بورس تهران به زیر ۶ واحد بازگشته است.
با وجود اینکه در گذشته ورود P/E به کانال ۵ واحد، بازار را به سمت رونق و افزایش قیمت سوق می داد، اما در حال حاضر بازار تمایل دارد که P/E در سطح ۶ واحد باقی بماند و حضور در کانال ۵ واحد را برای چندمین بار تجربه کند.
با این وجود، اگر سیاست گذاری ها به سمت رونق تولید و بهبود فضای کسب و کار حرکت کنند، بازار سهام در موقعیت بسیار مناسبی برای رشد سریع قیمت قرار خواهد گرفت.
### عوامل کلیدی موثر بر بازار سهام:
* **کاهش نرخ سود:** کاهش انتظارات تورمی می تواند به کاهش نرخ سود کمک کند و به بهبود P/E در کوتاه مدت منجر شود.
* **کاهش تنش های سیاسی و نظامی:** کاهش تنش ها می تواند به ثبات بیشتر در بازار سهام کمک کند.
* **کاهش اختلاف دلار:** کاهش اختلاف قیمت دلار می تواند به بهبود فضای سرمایه گذاری کمک کند.
### وضعیت شاخص ها:
شاخص کل بورس با افت بیش از ۳ هزار واحد به ۲ میلیون و ۶۵ هزار واحد رسید. شاخص هموزن نیز با کاهش قابل توجهی به ۶۸۰ هزار واحد رسید. به نظر می رسد بازار تا حدودی متعادل شده است.
### سهام کوچک در معرض ریسک:
با توجه به اینکه فضای بورس همچنان مبهم و غبارآلود باقی مانده است، سهام کوچک به دلیل نقد شوندگی پایین، با کاهش قیمت قابل توجهی مواجه شده اند.
### آینده بازار سهام:
با وجود کاهش شدید ارزش دلاری بازار، سود دلاری بازار نسبت به دوره های قبل، روند نزولی را تجربه می کند.
* سود بهار امسال شرکت های تولیدی بورس، نسبت به بهار سال گذشته، ۷ درصد کاهش یافته است.
* گزارش های تابستانه نیز چندان امیدوارکننده نیستند و به احتمال زیاد شاهد کاهش حاشیه سود ها خواهیم بود.
با این حال، با توجه به سطح بسیار پایین ارزش دلاری بازار، با بهبود محرک های اقتصادی و بنیادی قوی، رشد شارپی بورس آغاز خواهد شد.
**عوامل موثر بر رشد آینده بورس:**
* **رشد سودآوری شرکت ها:** بورس در بلند مدت بدون توجه به P/E، رشد سودآوری شرکت ها را رصد می کند.
* **کاهش نرخ سود بانکی:** کاهش نرخ سود بانکی و کاهش بازدهی مورد انتظار بازار، به تقویت P/E و افزایش قیمت سهام کمک می کند.
* **تعادل در قیمت خوراک پتروشیمی:** تعادل در قیمت خوراک پتروشیمی و تعدیل ضریب نرخ گاز سوخت، تاثیر مثبتی بر صنایع سیمان، فولاد و پتروشیمی خواهد داشت.
* **کاهش ضریب حقوق دولتی و بهره مالکانه معدن:** این امر تاثیر مثبتی بر زنجیره فولاد، به عنوان یکی از بزرگترین صنایع بورس، خواهد داشت.
**توجه:** تکرار اشتباهات سال های گذشته در بودجه بندی می تواند بورس را به ورطه نابودی بکشاند.
با وجود چالش ها، بهبود فضای اقتصادی در گزارش های پاییز و زمستان، ممکن است منجر به رشد قابل توجهی در بازار در آینده نزدیک شود.
