اختصاص بنزین به هر کد ملی زمینهساز کاهش مصرف سوخت میشود
## بنزین و عدالت اجتماعی: نگاهی به طرح تخصیص بنزین به کد ملی
در سالهای اخیر، بحث تخصیص بنزین به کد ملی به عنوان راهکاری برای دستیابی به عدالت اجتماعی در حوزه مصرف سوخت مطرح شده است. این طرح، که نخستین بار در دوره مجلس قبلی مطرح گردید، هدف خود را توزیع عادلانهتر یارانه پنهان بنزین، که در حال حاضر تنها نصیب بخش کوچکی از جامعه میشود، برشمرده است.
با اجرای این طرح، هر فرد بر اساس کد ملی خود، سهمیه مشخصی از بنزین را دریافت خواهد کرد. این امر، علاوه بر جلوگیری از مصرف بیش از حد بنزین در بخشهای خاص جامعه، امکان بهرهمندی تمام افراد از مزایای یارانه پنهان را فراهم خواهد کرد.
در حال حاضر، هر لیتر بنزین حدود 30 هزار تومان یارانه پنهان دریافت میکند. این مبلغ، به دلیل ضعف در نظارت و عدم وجود سیستم کنترل دقیق، تنها در اختیار افراد خاصی قرار میگیرد. با اجرای طرح تخصیص بنزین به کد ملی، می توان این نابرابری را تا حدی کاهش داد و از بهرهمندی غیر عادلانه از این یارانه جلوگیری کرد.
برخی کارشناسان نگران افزایش مصرف بنزین در نتیجه اجرای این طرح هستند. اما با توجه به ضعف نظارت در حال حاضر، به نظر میرسد این طرح در کوتاهمدت بتواند به عدالت نزدیکتر شود و از نابرابریهای فعلی جلوگیری کند.
همچنین، این طرح می تواند در کاهش قاچاق سوخت نیز تأثیرگذار باشد. با وجود اینکه مشکل قاچاق سوخت به دلایل متعددی از جمله ضعف نظارتها و کمبود منابع اجرایی همچنان باقی خواهد ماند، این طرح می تواند در توزیع عادلانهتر ثروت نقش مهمی ایفا کند.
از نتایج مثبت اجرای این طرح، می توان به کاهش ضریب جینی نیز اشاره کرد. هرچند تاثیر آن ممکن است چشمگیر نباشد، اما هر گامی که به سمت توزیع عادلانهتر منابع برداشته شود، به بهبود عدالت اجتماعی کمک خواهد کرد.
در بلندمدت، هدف باید حرکت به سمت قیمتهای واقعی و حذف یارانههای پنهان باشد. اما این کار در شرایطی عملی است که مردم توان مالی لازم برای تحمل قیمتهای واقعی را پیدا کنند. در حال حاضر، هنوز به آن سطح نرسیدهایم و اجرای طرحهایی مانند تخصیص بنزین به کد ملی میتواند به عنوان یک راهحل کوتاهمدت مفید باشد.